Τα μάτια της ψυχής, 1900

Ο Θωμάς Θωμόπουλος είναι από τους τελευταίους έλληνες καλλιτέχνες που μετεκπαιδεύτηκαν στο Μόναχο, σε μια εποχή που οι περισσότεροι είχαν στραφεί στο Παρίσι. Το γεγονός αυτό, πάντως, δεν τον εμπόδισε να τρέφει βαθύ θαυμασμό για τη γλυπτική του Ροντέν. Επιδιώκοντας να απομακρυνθεί από τον κλασικισμό, χαρακτηριστικά του οποίου όμως επιβιώνουν σε κάποιες περιπτώσεις, υιοθέτησε ένα εκλεκτικιστικό ύφος. Έτσι, στο έργο του συνδυάζει τον ακαδημαϊσμό με το συμβολισμό και τις ρομαντικές τάσεις, ενώ σε αρκετές συνθέσεις υιοθετεί και τη ρεαλιστική απόδοση.

“Τα μάτια της ψυχής” είναι μια σχετικά πρώιμη αλληγορική σύνθεση, εμπνευσμένη, πιθανόν, από το ομότιτλο ποίημα του Κωστή Παλαμά. Το έργο που ανήκει στην Εθνική Πινακοθήκη αποτελεί τη μία από τις δύο εκδοχές του θέματος, καθώς ο Θωμόπουλος είχε κάνει και ένα έγχρωμο αντίτυπο χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της εγκαυστικής. Στο αντίτυπο της Εθνικής Πινακοθήκης οι κλασικιστικές επιβιώσεις είναι εμφανέστερες και αναγνωρίζονται στο αρχαιοπρεπές φόρεμα που μόλις διακρίνεται καθώς περιβάλλει τους γυμνούς ώμους, αλλά και στη λευκότητα του μαρμάρου.